In de aula van Heilige Familie Ieper hoorden wij een pakkend verhaal over de eerste Roeselaarse vrijwilliger tijdens de Groote Oorlog.

Spreker-verteller Koen Demuynck had het over zijn grootvader Alfons Declercq uit Roeselare, die zich op 6 augustus 1914 inschreef als vrijwilliger. Hij kwam eerst in Brugge terecht, waar men een steekkaart opmaakte van zijn lichaamskenmerken. Twee anderen, Isidoor en Jules, zouden een tijdje met hem ten oorlog optrekken. De volgende halte was Mechelen, waar hij een militair kostuum kreeg en ook een basisopleiding moest volgen. Op 1 november werd hij dan ingelijfd bij het 1ste regiment grenadiers. Al heel snel geraakte hij in de felle oorlog in het IJzergebied, m.n. in Oud-Stuivekenskerke. Samen met Jules en Isidoor zat hij in een verkenningspatrouille. De Duitsers vielen de vlakte aan, ieder vocht voor zijn veiligheid, maar zo geraakten ze ook van elkaar gescheiden. Alfons kwam in een loopgraaf terecht. Wanneer het vuurgevecht wat temperde, zag hij naast zich een dode luitenant en aan de andere kant een dode sergeant. 

Onder een regen van munitie kwam hij op een boerderij terecht. De Duitsers wilden zoveel mogelijk Belgische krijgsgevangen nemen.

Nadat hij een zware verwonding had opgelopen, probeerde hij zich met de grootste moeite voort te bewegen naar de Belgische linie nabij Oud-Stuivekenskerke. Dat lukte hem wonderwel. Vandaar werd hij overgebracht naar een militair hospitaal in Southampton. Op 11 december - hij was dan 19 jaar - zegt hij: 'Ik twijfel of ik ooit mijn thuis terugzie'. 

Het zou min of meer goedkomen met hem; hij werd naar Londen en nog later naar Yorkshire overgebracht, waar hij in een landhuis van kolonialen tewerkgesteld werd. Hij kon er ook als schrijnwerker werken. Hij had in zekere zin geluk niet meer naar het front te moeten. Wanneer de oorlog gedaan was, keerde hij naar België terug. Hij had een mondvol Engels geleerd en een koffer met de beste materialen meegebracht. Hij werd wel voor 30% invalide verklaard.

Hij ontmoette Isidoor die een ander verhaal te vertellen had, vanaf de situatie in Stuivekenskerke. Van Jules vernam hij dat hij vrij snel uit Engeland opnieuw aan het front kwam, maar op 24 april 1915 sneuvelde bij Steenstraete.

(Philippe Barbez)

Bedankt, Koen, voor je boeiende vertelling!